Tasarım Dergisi

Doğa, tasarıma ışık tutabilecek düzeyde geniş bir bilgi kaynağı ve dünyanın en önde gelen tasarımcısıdır. Biyomimikri ise tasarımcıların doğayı gözlemleyip prensiplerini öğrendikleri bilinçli bir metoddur. Biyomimikrinin esas amacı, doğanın dilini tasarımcıya tercüme eden bir araç olmaktır. Doğa her zaman, insanların yaşamını geliştirmek istemesi yüzünden ilham aldıkları ve taklit ettikleri bir model olarak hizmet vermiştir.

İnsan uçuşunu sağlamak için kuşların incelenmesi biyomimikrinin erken örneklerinden biridir. Uçan bir makine yaratmakta başarılı olamasa da, Leonardo da Vinci (1452–1519) kuşların anatomisi ve uçuşunu dikkatle gözlemleyen ve gözlemleriyle ilgili çok sayıda not ve çizim yapan biriydi. 1903’te ilk daha ağır havadan uçak uçurmayı başaran Wright Kardeşler de güya güvercinlerin uçuşundan ilham almışlardı. Kuşların şekli, kanatları ve kuyrukları, hava akımına karşı direnç göstermeden kaldırma kuvveti sağlayan aerodinamik tasarımlara yol açmıştır.

Biyomimetik materyaller, canlı organizmalar tarafından üretilen bir materyalin işlevlerini ve özelliklerini taklit etmek üzere tasarlanmış materyallerdir. [1] Biyomimetik materyaller, biyomalzemelerle benzer özellikler paylaşırlar. Biyomimetik bir materyalin kriterleri ve başarısı, doğal işlevi ve yapısını geri kazandırırken herhangi bir zarar vermemesine bağlıdır.

Sürdürülebilirlik, ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla insanların ihtiyaçlarını karşılarken gelecek nesillerin ihtiyaçlarını da gözeten bir kavramdır. Sürdürülebilirlik, doğal kaynakların korunması, atık ve kirliliğin azaltılması, enerji verimliliği, iklim değişikliğiyle mücadele, biyolojik çeşitliliğin korunması gibi konuları içerir.

‘Yaşamı taklit etmek’ anlamına gelen biyomimikri, doğadan ilham alarak teknoloji ve tasarım alanında çözümler üretmeyi amaçlayan yaratıcı bir süreçtir. Biyomimikri eğitimi, geleceğin tasarımcılarına doğadan öğrenme ve ilham alma becerileri kazandırmak için son derece önemli bir araçtır. Bu eğitim, öğrencilerin doğadan ilham alma potansiyelini keşfetmelerine, disiplinler arası bir bakış açısı kazanmalarına, doğadaki organizmaların mucizevi uyumuna ve optimize edilmiş yapılarına dikkat ederek farklı alanlardan bilgi ve becerileri bir araya getirerek çözümler üretmelerine yardımcı olur.

Biyomimikri, tasarım süreçlerine nasıl entegre edilebileceği ve tasarımcıların doğayı nasıl bir kaynak olarak kullanabileceği üzerine pratik ipuçları sunmak için şu adımları izleyebilirsiniz. Tasarım sürecinin ilk adımı, çözmek istediğiniz sorunu net bir şekilde ifade etmektir. Sorununuzu tanımlarken, etkisini, kapsamını, kriterlerini ve kısıtlarını belirlemelisiniz. Ayrıca sorununuzu insan merkezli ve empatik bir şekilde formüle etmelisiniz.

Yapay zeka, insan zekasını taklit ederek öğrenme, algılama, karar verme gibi yetenekler kazanan bilgisayar sistemleridir. Yapay zeka, doğal dil işleme, görüntü tanıma, oyun oynama, robotik gibi pek çok alanda kullanılmaktadır. Biyomimikri yaklaşımıyla geliştirilen biyolojik olarak ilham alan yapay zeka yöntemi, doğadaki zeka formlarını taklit ederek yapay zekanın performansını ve esnekliğini arttırmayı amaçlar. Bu yöntemde, insan beyninin sinir ağlarından ilham alarak derin öğrenme, karınca kolonilerinin optimizasyonundan ilham alarak dağıtık yapay zeka, hayvanların sosyal davranışlarından ilham alarak duygusal yapay zeka gibi modeller kullanılır.

Doğadan ilham alarak geliştirilen ve akçaağaç tohumundan esinlenilen yavaş inişli ürün tasarımını tanıtmak amacıyla hazırlanmıştır. Akçaağaç tohumunun benzersiz şekli ve yavaş iniş özelliği, acil durumlarda veya insan eliyle atılan hassas ürünlerin daha güvenli bir şekilde yere inmesini sağlamak için değerlendirilecektir. Bu projenin amacı, paraşüt kullanmadan ve sadece basit karton açınımları ile yapılan bir ürünle, ilk yardım malzemelerinin yavaş ve kontrollü bir şekilde yere inmesini sağlamaktır.

Piyon Dergi ekibinden sevgiyle…